Năm 1922, Hà Nội chứng kiến một sự kiện đặc biệt khi Thống Chế Joseph Joffre – cựu Tổng tư lệnh quân đội Pháp thời kỳ đầu Thế chiến thứ nhất – chính thức thăm Đông Dương. Đó không chỉ là chuyến công du ngoại giao mang tính biểu tượng, mà còn là một màn phô diễn hầm hố về quyền lực và sự hiện đại hóa công nghệ của thực dân đế quốc thời bấy giờ, được thể hiện rõ nét qua chiếc ô tô của thống chế: một chiếc Peugeot Type 156, biểu tượng đỉnh cao của ngành công nghiệp ô tô Pháp đầu thế kỷ 20. Có thông tin cho rằng đó là chiếc xe ông mượn tạm của Tổng thống Pháp Alexandre Millerand để đem qua Việt Nam.
Peugeot Type 156 – Chiếc xe đưa thống chế Joffre dạo quanh Hà Nội
Chiếc Peugeot 156 được sử dụng để đưa Thống Chế Joffre đi vòng quanh Hà Nội không phải là một phương tiện bình thường. Đây là mẫu xe hạng sang thời kỳ đó, sản xuất giới hạn từ năm 1921 đến 1923 với chỉ 180 chiếc trên toàn cầu – một con số cực kỳ khiêm tốn, khiến nó trở thành xe cổ quý hiếm trong lịch sử ngành ô tô thế giới.
Mẫu xe này sở hữu động cơ 6 xi-lanh, dung tích lên đến 6.0 lít – một con số khổng lồ với thời kỳ đầu thế kỷ 20. Công suất 25 mã lực có vẻ khiêm tốn so với chuẩn mực hiện nay, nhưng vượt xa phần lớn các mẫu xe cùng thời, vốn chỉ đạt khoảng 10 – 15 mã lực. Xe trang bị hộp số 4 cấp, cho phép đạt vận tốc tối đa khoảng 90 km/h – mức ấn tượng vượt trội trong bối cảnh ngành sản xuất ô tô còn chưa bước vào giai đoạn công nghiệp hóa đại trà.
>>>Xem thêm: Top 10 mẫu ô tô cổ điển đẹp nhất từ thập niên 60
Peugeot và người Hà Nội: Một biểu tượng văn hóa
Sau dấu ấn của chiếc Peugeot Type 156 thời thuộc địa, thương hiệu này tiếp tục ghi dấu ấn mạnh mẽ trong ký ức người dân thủ đô vào thập niên 1960–1980. Khi thời kỳ tem phiếu bao trùm, những người có điều kiện tại Hà Nội thường sở hữu các dòng xe máy Peugeot 102, 103 và 104 – vốn có giá trị bằng cả một căn nhà ở nội đô. Đối với tầng lớp trung lưu, xe đạp Peugeot cũng là một món tài sản đáng giá và thể hiện đẳng cấp.
Dù Peugeot là cái tên phổ biến đối với tầng lớp trí thức Pháp ngữ, nhưng phần đông người Việt đọc sai tên hãng. Từ “Pơ-Giô” chính xác bị biến âm thành “Lơ-Zô” hoặc đơn giản là “xe Lơ.” Chính sự gần gũi về mặt thị giác – âm thanh đã giúp thương hiệu này cắm rễ sâu trong tâm trí người dân suốt nhiều thập kỷ.
Giai đoạn vắng bóng và sự trở lại thời hiện đại
Sau năm 1954, Peugeot gần như biến mất khỏi thị trường Việt Nam. Không có mẫu xe Peugeot mới nào xuất hiện công khai tại Hà Nội, cho đến khi thương hiệu này chính thức quay lại Việt Nam năm 2015 thông qua một đại gia bất động sản. Sự tái xuất này đã hồi sinh hình ảnh Peugeot trong mắt người tiêu dùng hiện đại, nhất là thế hệ từng gắn bó với các sản phẩm Peugeot cổ điển.
Peugeot và chiến tranh: Những chiếc xe của vận mệnh
Trở lại câu chuyện Thế chiến I, Peugeot không chỉ đơn thuần là hãng xe dân dụng. Khi quân Đức áp sát Paris năm 1914, tướng Galliéni, chỉ huy đồn trú thủ đô, đã sử dụng hàng nghìn xe taxi, phần lớn thuộc các hãng như Peugeot và Renault, để vận chuyển cấp tốc một quân đoàn Pháp đến sông Marne. Đây là một bước ngoặt chiến lược giúp ngăn chặn cuộc xâm lược của Đức, buộc quân Đức phải rút lui hơn 500 km, và được xem như cú phản công cứu vãn nước Pháp.
Câu chuyện ngoài lề, Galliéni và Joffre – hai nhân vật then chốt trong chiến thắng đó – đều từng tham chiến tại Bắc Kỳ và đối đầu với lãnh tụ nghĩa quân Hoàng Hoa Thám (cụ Đề Thám). Joffre từng là đại úy hậu cần xây dựng các đồn lũy ở đồng bằng sông Hồng từ năm 1885 đến 1888, nhằm ngăn chặn những đợt tấn công của nghĩa quân Yên Thế. Sếp trực tiếp của ông, đại tá Galliéni, sau này là người ký hiệp định đình chiến với Đề Thám năm 1896, rồi phải công nhận vùng tự chủ Yên Thế của cụ. Trật tự tạm thời này kéo dài 10 năm, cho đến khi cụ Thám phát động tấn công trở lại vào năm 1908 với sự kiện Hà Thành đầu độc. Tóm lại, cụ Đề Thám nhà ta đã đập 2 anh hùng chiến tranh thế giới của quân đội Pháp, hai thống chế Galliéni và Joffre!
Tóm lại, Peugeot không chỉ là một thương hiệu xe hơi, mà còn là chứng nhân cho những biến động lịch sử sâu sắc – từ chiến tranh đến thời bình, từ thuộc địa đến độc lập, từ phương tiện xa xỉ đến ký ức văn hóa sống động của người Hà Nội. Trong thời đại hiện nay, với chiến lược điện hóa và tái cấu trúc sản phẩm toàn cầu, Peugeot đang một lần nữa định hình lại vị thế của mình trên bản đồ ô tô thế giới – lần này là với vai trò thương hiệu dẫn đầu trong xu hướng bền vững và thông minh.
VinaWash – không chỉ là địa chỉ tin cậy trong lĩnh vực chăm sóc và bảo dưỡng ô tô, mà còn là nơi lưu giữ và lan tỏa những câu chuyện thú vị về xe cộ và hành trình phát triển của ngành ô tô tại Việt Nam.
